17 Kasım 2015 Salı

TS ve MF öğrencileri için TM Puanı Nasıl Hesaplanır?

Birçok öğrenci arkadaşımdan şu soruları duyuyorum:
  • Sözel mezunuyum ama TM den tercih yapacağım, puan hesaplanmıyor mu?
  • LYS'de MAT çözmeden TM tercihi yapılabilir mi?
  • LYS3'e girdim, TM puanım neden eksik geldi?
  • MF öğrencisiyim LYS3'e girmedim, puanım kırılır mı?
  • TM puanı için LYS3'e girmek zorunda mıyım?
  • TM puanım neden düşük hesaplandı?
Bu soruların cevabı aslında ÖSYM'nin kılavuzunda hem yazıyor, hem yazmıyor. Yani aslında biraz karışık anlatılmış. Şimdi ben size bu soruların tümünün cevabını vereceğim.

Öncelikle TM puanlarının hesaplanması için gerekli şartlar nelermiş, ÖSYM kılavuzundan öğrenelim. Kılavuzda LYS1 ve LYS3 oturumlarında verilen 4 testin (Matematik, Geometri, Türk Dili ve Edebiyatı, Coğrafya -1) en az ikisinden 0,5 nete sahip olduğunuzda TM puanlarınızı hesaplarım diyor ÖSYM.

Buna göre; TS öğrencisiyseniz, LYS3'e zaten giriyorsunuz. Bu sınavdaki Türk Dili ve Edebiyatı ve Coğrafya-1 testlerinin her birinden en az 0,5 net yaparsanız TM puanınız hesaplanırMF öğrencisiyseniz, LYS1'e zaten giriyorsunuz. Bu sınavdaki Matematik ve Geometri testlerinin her birinden en az 0,5 net yaparsanız TM puanınız hesaplanır.  Hesaplanır hesaplanmasına ama bir TM öğrencisinin puanı gibi mi hesaplanır? 
Bu sorunun cevabını ise başka bir tablo veriyor. Aşağıdaki tablo her bir testten aldığınız puanın kaçla çarpılarak toplandığında TM puanınızı vereceğini söylüyor.

Sınav Oturumları
Sınav Bölümleri
TM1
TM2
TM3
YGS
Türkçe
14
14
15
Sosyal Bil.
5
7
10
Temel Matematik
16
14
10
Fen Bil.
5
5
5
LYS1
Matematik
25
22
18
Geometri
8
6
5
LYS3
Türk Dili ve Ed.
20
24
28
Coğrafya-1
7
8
9

Buradaki kritik konu ÖSYM'nin puan hesabında yatıyor. ÖSYM sizin her derste yaptığınız netlerinize ham puan diyor. Sonra, bu ham puanları her bir test için standart puana çeviriyor. Çevirken de o teste girmiş öğrencilerin ortalamalarını ve standart sapmalarını kullanıyor. Bu standart puanları sonra tablodaki katsayılarla çarpıp topluyor, 100'e bölüyor ve en son olarak 100 ve 500 aralığına transfer ediyor.

Bu adımlardan ham puandan standart puana çevrilirken eğer siz ilgili testlerin oturumuna katılmadıysanız standart puanınızı 0 veriyor. Eğer girmiş olsaydınız ve sıfır net yapmış olsaydınız, ÖSYM sıfır netinizin karşılığı olan bir standart puan hesaplayacaktı ki bu kesinlikle sıfırdan daha büyük bir sayı olacaktı.  

Durumu örnek üzerinden inceleyelim. MF öğrencisisiniz, LYS3'e girmediniz. TM1 puan türü için Türk Dili Edebiyatı ve Coğrafya -1 testleri için standart puanınız sıfır oldu. TM1 puanının değerlendirmesinin, (testlerin katsayılarını topladığımızda 100 ettiği için) 100 puan üzerinden olduğunu kabul edersek; siz 20 artı 7, yani 27 puanı sıfırla çarpıldığı için kaybetmiş olursunuz ve 73 puan üzerinden değerlendirilirsiniz.

Şimdi de TS öğrencisi olduğunuz kabul edelim. LYS1'e girmediniz. TM1 puan türü için Matematik ve Geometri testleri için standart puanınız sıfır oldu. TM1 puanının değerlendirmesinin, (testlerin katsayılarını topladığımızda 100 ettiği için) 100 puan üzerinden olduğunu kabul edersek siz 25 artı 8 yani 33 puanı sıfırla çarpıldığı için kaybetmiş olursunuz ve 67 puan üzerinden değerlendirilirsiniz.

Peki ÖSYM neden böyle yapıyor? ÖSYM ham puanları standart puanlara çevirirken puanı hesaplanan son sınıf öğrencilerinin verilerini kullanarak, her testteki ortalama net sayısını ve bunun standart sapmasını hesaplıyor. Siz ilgili testin oturumuna girmediyseniz sizi bu ortalama ve standart sapma değerlerine dahil etmiyor. Girmiş olsaydınız ve keyif için sadece kitapçığı okuyup hiç soru cevaplamasaydınız bile, sizi ortalamaya dahil edecek ve elde ettiğiniz sıfır nete karşılık bir standart puan hesaplayacaktı. 

Puanlarınızın eksik hesaplanmaması için tüm oturumlara girmeniz işte bu yüzden çok önemli. 

Yardımcı olabildiysem ne mutlu bana. 


24 Ocak 2015 Cumartesi

TM Puanlarına Göre Tercih Yapacaklar Nasıl Çalışmalı?

Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavlarına hazırlanmak oldukça stresli ve zorlu bir süreçtir ve bu süreçte çalışacağınız konulara ve dersler arasında tercihler yapmanız gerekir. Bu yazıda TM bölümü öğrencileri, YGS ve LYS'ye nasıl çalışmalı konusunda bazı ufuk açıcı bilgiler vereceğim.

Üniversite Sınavı mı, Meslek Seçimi mi?

Öncelikle ÖSYM'nin son yıllarda ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) kapsamında yaptığı değişiklikler incelendiğinde; ÖSYM, öğrencilerin önce bir meslek tercihi yapmalarını; daha sonra bu meslek tercihine göre üniversite bölümlerini incelemelerini ve bu bölümlere yerleşmek için çalışmalarını istediği görülüyor. Bunun en açık göstergesi, bir çok puan türü (MF1, MF2, MF3, MF4, TM1, TM2, TM3, vs.) ve bu puan türleriyle yerleşilecek bölümlerin birbirinden farklı olmasıdır.

İşte bu nedenle öncelikle gelecekte ne olmak istediğinize daha sınava çalışmaya başlamadan önce karar vermiş olmanız sizi diğer öğrencilerden bir adım önce geçirecektir. Çünkü, yerleştirmeye esas alınan her puan türü içinde sınav bölümlerinin ağırlıkları birbirinden farklı olarak belirlenmiş.

TM Puan Türleri için Sorumlu Olunan Sınavlar ve Bölümleri

Tablodan da görüleceği gibi, TM puan türleri için YGS, LYS1 ve LYS3 sınavlarına girilmesi gerekiyor. Aşağıdaki tabloda sınavları, sınavların bölümleri ve puan türü hesaplanırken ilgili sınav bölümünün ne kadar katkı sağladığını görebilirsiniz. Tablodan görüleceği gibi aslında YGS bir baraj sınavı gibi algılansa da aslında TM puanları hesaplanırken LYS sınavları gibi ele alınıyor. Bu nedenle YGS'de 180 puanı geçmek LYS sınavına girmeye hak kazandırırken, aynı zamanda bu sınavdaki netleriniz TM puanlarınız hesaplanırken girdiğiniz LYS sınavları gibi doğrudan TM puanlarınıza etki ediyor.

Sınav Oturumları
Sınav Bölümleri
TM1
TM2
TM3
YGS
Türkçe
14
14
15
SosyalBil.
5
7
10
TemelMatematik
16
14
10
FenBil.
5
5
5
LYS1
Matematik
25
22
18
Geometri
8
6
5
LYS3
Türk Dili ve Ed.
20
24
28
 Coğrafya-1
7
8
9

TM1 Puan Türü ve Çalışma Stratejisi

Eğer, ekonomi, iktisat, işletme, bankacılık, maliye gibi üniversite bölümlerine yerleşmek ve gelecekte ekonomist, bankacı, maliye müfettişi gibi meslekleri icra etmek istiyorsanız TM1 puan türünde başarılı olmak için çalışmalısınız. TM1 puanına en yüksek katkıyı yüzde olarak  LYS1 Matematik bölümü %25 ile verirken, en düşük katkıyı %5 ile YGS Fen Bilimleri bölümü veriyor.

Sınav Bölümleri
TM1
LYS1 Matematik
25
LYS3 Türk Dili ve Ed.
20
YGS Temel Matematik
16
YGS Türkçe
14
LYS1 Geometri
8
LYS3 Coğrafya-1
7
YGS Sosyal Bilgiler
5
YGS Fen Bilimleri
5

Bir de 2013 (2014 yılı verilerini ÖSYM açıklamadığı için 2013 yılına ait verileri kullandım) yılı TM1 puanına göre 1 LYS1 Matematik netinin diğer bölümlerinde kaç nete denk geldiğine aşağıdaki tablodan bakalım.

Sınav Bölümleri
TM1
LYS1 Matematik
1,00
LYS3 Türk D. ve Edebiyatı
1,17
LYS3 Coğrafya 1
1,46
YGS Temel Matematik
1,53
YGS Türkçe
1,73
LYS1 Geometri
1,76
YGS Sosyal Bilgiler
4,29
YGS Fen Bilimleri
4,34

İki tablo arasında ders sıralamasında farklılık var. Farklılığı yaratan sınav LYS3 Coğrafya 1 bölümü. Bu bölüm daha düşük bir yüzdeyle (%7) katkı sağlarken, TM1 puanı hesaplanırken, kendisinden daha yüksek yüzdeyle katkı veren LYS1 Geometri, YGS Türkçe ve YGS Temel Matematik sınavlarına göre daha etkili puan kazandırmış. Bunun nedeni sınav puanı hesaplamasında kullanılan LYS3 Coğrafya 1 sınav bölümünün ortalaması ve standart sapması nedeniyle 1 Coğrafya netinin karşılık geldiği TM1 puanının daha yüksek olmasıdır. Yani, 2013  LYS3 Coğrafya 1 sınavı, TM1 puan türü hesaplamasında öğrencileri ayırt edici bir rol oynamış.

Bu net eşleme tablosu bize şunu da söylüyor. Eğer LYS1 Matematik sınavından 1 net kaçırırsanız bunu telafi edecek diğer derslerdeki net sayısı, LYS3 T. Dili ve Edebiyatı sınavında 1,17 net olarak görülüyor. Diğer dersleri tablodan inceleyebilirsiniz. Bu net değerleri yıllar arasında farklılık gösterebilir.

Ancak yinede iki tabloyu birlikte değerlendirdiğimizde TM1 puan türünden yüksek puan almak için kesinlikle Matematik, Türkçe, Geometri, Edebiyat ve Coğrafya derslerine yoğun çalışmak gerekiyor. Fen Bilimlerine ve Tarih dersini sınavda genel kültürünüzle yapabildiğiniz kadar yapmanız size çok fazla bir şey kaybettirmeyecektir.

TM2 Puan Türü ve Çalışma Stratejisi

Eğer, kamu yönetimi, uluslararası ilişkiler, sınıf öğretmenliği gibi üniversite bölümlerine yerleşmek ve gelecekte vali, kaymakam, bürokrat, diplomat, elçilik gibi meslekleri icra etmek istiyorsanız TM2 puan türünde başarılı olmak için çalışmalısınız. TM2 puanına en yüksek katkıyı yüzde olarak  LYS3 Türk Dili ve Edebiyatı bölümü %24 ile verirken, en düşük katkıyı %5 ile YGS Fen Bilimleri bölümü veriyor.

Sınav Bölümleri
TM2
LYS3 Türk Dili ve Ed.
24
LYS1 Matematik
22
YGS Türkçe
14
YGS Temel Matematik
14
LYS3 Coğrafya-1
8
YGS Sosyal Bilgiler
7
LYS1 Geometri
6
YGS Fen Bilimleri
5

Bir de 2013 (2014 yılı verilerini ÖSYM açıklamadığı için 2013 yılına ait verileri kullandım) yılı TM2 puanına göre 1 LYS3 Türk Dili ve Edebiyatı netinin diğer bölümlerinde kaç nete denk geldiğine aşağıdaki tablodan bakalım:

Sınav Bölümleri
TM2
LYS3 Türk D. ve Edebiyatı
1,00
LYS1 Matematik
1,16
LYS3 Coğrafya 1
1,31
LYS1 Geometri
2,39
YGS Türkçe
3,28
YGS Temel Matematik
3,32
YGS Fen Bilimleri
4,44
YGS Sosyal Bilgiler
5,83

İki tablo arasında ders sıralamasında farklılık var. Farklılığı yaratan sınav LYS3 Coğrafya 1 bölümü. Bu bölüm daha düşük bir yüzdeyle (%8) katkı sağlarken, TM2 puanı hesaplanırken, kendisinden daha yüksek yüzdeyle katkı veren YGS Türkçe ve YGS Temel Matematik sınavlarına göre daha etkili puan kazandırmış. Bunun nedeni sınav puanı hesaplamasında kullanılan LYS3 Coğrafya 1 sınav bölümünün ortalaması ve standart sapması nedeniyle 1 Coğrafya netinin karşılık geldiği TM1 puanının daha yüksek olmasıdır. Yani, 2013  LYS3 Coğrafya 1 sınavı, TM2 puan türü hesaplamasında öğrencileri ayırt edici bir rol oynamış.

Bu net eşleme tablosu bize şunu da söylüyor. Eğer LYS3 Türk Dili ve Edebiyatı sınavından 1 net kaçırırsanız bunu telafi edecek diğer derslerdeki net sayısı, LYS3 Coğrafya Sınavında 1,31 net olarak görülüyor. Diğer dersleri tablodan inceleyebilirsiniz. Bu net değerleri yıllar arasında farklılık gösterebilir. 

TM2 puan türü TM1 puan türüne göre oldukça zorlu bir alan. Çünkü YGS Türkçe ve YGS Matematik bölümleri yüzde olarak katkısı fazla gibi görünse de net eşleme tablosundan görüleceği gibi net başına elde edeceğiniz puanlar TM1'e göre düşük kalıyor. Bu böyle olmasına rağmen YGS sınavından 180 puanı geçebilmek için bu iki ders kritik öneme sahip. Bu nedenle tıpkı TM1 puan türünde olduğu gibi TM2 puan türü için de Matematik, Türkçe, Geometri, Edebiyat ve Coğrafya derslerine yoğun çalışmak gerekiyor. Fen Bilimlerine ve Tarih dersini sınavda genel kültürünüzle yapabildiğiniz kadar yapmanız size çok fazla bir şey kaybettirmeyecektir.

TM3 Puan Türü ve Çalışma Stratejisi

Eğer, hukuk, sosyoloji, psikoloji, psikoloji danışmanlık ve rehberlik gibi üniversite bölümlerine yerleşmek ve gelecekte avukat, hakim, savcı, psikologluk, sosyologluk gibi meslekleri icra etmek istiyorsanız TM3 puan türünde başarılı olmak için çalışmalısınız. TM3 puanına en yüksek katkıyı yüzde olarak  LYS3 Türk Dili ve Edebiyatı bölümü %28 ile verirken, en düşük katkıyı %5 ile YGS Fen Bilimleri bölümü ve LYS1 Geometri Bölümü veriyor.
Sınav Bölümleri
TM3
LYS3 Türk Dili ve Ed.
28
LYS1 Matematik
18
YGS Türkçe
15
YGS Sosyal Bilgiler
10
YGS Temel Matematik
10
LYS3 Coğrafya-1
9
YGS Fen Bilimleri
5
LYS1 Geometri
5

Bir de 2013 (2014 yılı verilerini ÖSYM açıklamadığı için 2013 yılına ait verileri kullandım) yılı TM3 puanına göre 1 LYS3 Türk Dili ve Edebiyatı netinin diğer bölümlerinde kaç nete denk geldiğine aşağıdaki tablodan bakalım:

Sınav Bölümleri
TM3
LYS3 Türk D. ve Edebiyatı
1,00
LYS3 Coğrafya 1
1,36
LYS1 Matematik
1,66
YGS Türkçe
1,92
YGS Sosyal Bilgiler
2,56
YGS Temel Matematik
2,91
LYS1 Geometri
3,35
YGS Fen Bilimleri
5,18

İki tablo arasında ders sıralamasında farklılık var. Farklılığı yaratan sınav LYS3 Coğrafya 1 bölümü. Bu bölüm daha düşük bir yüzdeyle (%9) katkı sağlarken, TM3 puanı hesaplanırken, kendisinden daha yüksek yüzdeyle katkı veren LYS1 Matematik, YGS Türkçe ve YGS Temel Matematik, YGS Sosyal Bilgiler sınavlarına göre daha etkili puan kazandırmış. Bunun nedeni sınav puanı hesaplamasında kullanılan LYS3 Coğrafya 1 sınav bölümünün ortalaması ve standart sapması nedeniyle 1 Coğrafya netinin karşılık geldiği TM3 puanının daha yüksek olmasıdır. Yani, 2013  LYS3 Coğrafya 1 sınavı, TM3 puan türü hesaplamasında öğrencileri ayırt edici bir rol oynamış.

Bu net eşleme tablosu bize şunu da söylüyor. Eğer LYS3 Türk Dili ve Edebiyatı sınavından 1 net kaçırırsanız bunu telafi edecek diğer derslerdeki net sayısı, LYS3 Coğrafya Sınavında 1,36 net olarak görülüyor. Diğer dersleri tablodan inceleyebilirsiniz. Bu net değerleri yıllar arasında farklılık gösterebilir. 

TM3 puan türü tıpkı TM2 puan türü gibi, TM1 puan türüne göre oldukça zorlu bir alan. Çünkü YGS Türkçe ve YGS Matematik bölümleri yüzde olarak katkısı fazla gibi görünse de net eşleme tablosundan görüleceği gibi net başına elde edeceğiniz puanlar TM1'e göre düşük kalıyor. Bu böyle olmasına rağmen YGS sınavından 180 puanı geçebilmek için bu iki ders kritik öneme sahip. Bu nedenle tıpkı TM1 puan türünde olduğu gibi TM2 puan türü için de Matematik, Türkçe, Geometri, Edebiyat, ve Coğrafya  derslerine yoğun çalışmak gerekiyor. Fen Bilimlerine ve Tarih dersini sınavda genel kültürünüzle yapabildiğiniz kadar yapmanız size çok fazla bir şey kaybettirmeyecektir.

TM Puan Türleri için YGS Sınav Stratejisi

YGS sınavında öncelikle Türkçe ve Matematik bölümlerinde mümkün olduğunca çok sayıda net çıkarmak gerekiyor. YGS'den 180 puanı bu bölümlerin soruları ile geçmeye çalışmalısınız. Sonra sosyal bilgiler bölümünde yoğun olarak çalıştığınız için Coğrafya soruları öncelikli olarak çözdükten sonra sınavda zamanınız kalırsa tarih ve fen bilimleri sorularına bakabilirsiniz.

Risk almayı sevenlere: TM puan türleri için sınava giriyorsanız, YGS Sosyal Bilgiler bölümünde tarih sorularının yarısını zamanınız kalmazsa sallayabilirsiniz :) Benzer şekilde Fen Bilimleri bölümünden de 10 tanesini okumadan sallayabilirsiniz. Bu bölümlerdeki netleriniz TM puanlarınızı çok etkilemeyeceğinden net sayınız negatif çıksa bile çok fazla kaybınız olmayacaktır, ancak pozitif netiniz olursa oh ne ala:) Bu arada riski almak sizin sorumluluğunuzda sonra gelip bana ağlamayın :)

Takipte kalın!